Akılı telefon kullanıcıların çoğu, bitene kadar pili asla aklına getirmez. Pili düşündüğümüz tek zaman, onu şarj etmemiz gerektiği zamandır. Herkes telefonunun pil ömrünü nasıl uzatabilirim diye mutlaka düşünmüştür.
Akıllı telefonların gerek kamerası ve ekranı gerekse işlemci ve ekran kartı gibi telefona güç veren bir çok donanım parçaları sürekli gelişmeye devam ediyor. Fakat konu bataryaya gelince üreticilerde bir yere kadar çözüm üretebiliyorlar. Ancak üreticilerin daha dikkatli davranıp çıtayı biraz daha yükseltmesi gerekiyor.
Bataryada durum böyle iken gelelim bize bakan kısmına. Çoğu akıllı telefon kullanıcısı tam şarj halinde bile bir günü tamamlamadan tekrar telefonunu şarj etmek zorunda kalıyor. Bu herkesin canını sıkan bir durum. Ancak pil ömrünün bu kadar sıkıntı çıkarmasının temel nedenlerinden biride kullanıcıların yanlış kullanmasından da kaynaklanmaktadır. Bu paylaşımımızda, size bataryaların daha uzun ömürlü olması için birkaç ufak tüyodan bahsedeceğiz.
Bataryalar
Akıllı telefonların hemen hemen hepsinde Lityum-iyon (Li-ion) piller kullanılıyor. Li-ion piller, yüksek enerji yoğunluğu sunar ve değişik şekillere ve kapasitelere sahiptirler. Telefondaki Li-ion pillerin kimyası genellikle lityum kobalt oksit bazlıdır. İçerisindeki hücreler çok yüksek bir enerji yoğunluğu sunar, ancak daha önce karşılaşılan Galaxy Note 7 deki gibi bazı ciddi güvenlik sorunları da ortaya çıkarır.
Üreticiden üreticiye değişse de, gerçek bileşim, genellikle elektrolit macunu olarak organik bir çözücü içinde çözülmüş bir lityum tuzu ile doldurulmuş basınçlı bir folyo torbaya yerleştirilmiş iki elektrotunuz (bir karbon bazlı ve bir lityum oksit bazlı) bulunur.
Yüklü lityum iyonları, yanıcı olan iletken elektrolit aracılığıyla bir elektrottan diğerine hareket ederken çok ısınır ve folyonun delinmesi, çok yanıcı küçük bir patlamasına neden olabilir. Li-ion pil üreticileri, pillerin kapasitelerini düşürmeden onların daha güvenli hala getirmenin yollarını arıyorlar.
Sıfırdan 100’e
Telefonlarımız isminden de anlaşıldığı üzere akıllı cihazlardır. Fişe takılı iken gelen akımı ne zaman alıp ne zaman almayacağını iyi bilirler. O yüzden telefonunuzu şarjda bırakmak sıkıntı oluşturmayacaktır. Fakat devamlı olarak şarjı sıfıra getirip sorasında şarj etmek telefonunuzu yoracaktır.
Çoğu pil, yaklaşık 400 kere sıfır şarjdan tam doluma dayanacak şekilde tasarlanmıştır. Bu şekilde pilin sıfıra kadar gelmesine izin verir ve ardından 400 kere tam şarj ederseniz, piliniz artık tam şarj tutamayacak ve telefonunuzun şarjı daha hızlı bitecektir.
Eninden sonunda bu durum her pilin başına gelecektir. Fakat bu şekilde uzun şarjlardan kaçınıp daha kısa süreli şarjlara yönelmek pilinizin ömrünü daha çok uzatacaktır. Bunun için en ideal durum pilinizi her zaman %50’ye yakın şarjda tutmanız.
Gece Şarj Etme
Genel olarak en çok kullanılan şarj yöntemi, gece yatmadan önce telefonu şarja takılı bırakmaktır. Telefonunuz akıllıdır, tam dolumda akım durdurma özelliğine sahiptir. Bu durum kısa vadede bu pek sorun olmaz fakat uzun vadede Li-ion pillerini gözetimsiz şarj edilmemesi tavsiye ediliyor.
Telefon tam dolduğunda, pilinizdeki elektronik devreler gelen elektrik akımını keser. Prizden elektrik gelmeye devam eder ama yeniden şarj olmaz ve elektrik prize geri döner. Telefonunuz açık olduğundan azda olsa boşalmaya devam eder. Şarj belirli bir noktaya kadar boşaldığından doğal olarak şarj işlemi yeniden başlayacaktır. Bu durum, Siz sabah fişini çekene kadar devam edecektir. Bu döngü ilk başlarda sorun olmaz fakat uzun vadede pilinize zarar verebilir.
Hafıza etkisi
Pil hafıza etkisi, düzenli olarak şarj edilmeyen kapasiteyi unutmasıdır. Buna örnek ile açıklayalım.
Pilinizi her %25’e düştüğünde şarja takıp, her %75’e ulaştığından şarjdan çıkartırsanız toplam kapasitenin sadece %50’sini şarj etmiş olursunuz. Hiç boşalmayan %0-25 ve %75-100 kısmı unutulacak. Bu durum ileriki zamanlarda pilinizin %25’inin %0 ve %75’inin %100 olduğunu düşündüğü anlamına gelecektir. Bu durumda pilin %50’lik kısmını kullanamazsınız.
Biraz saçma bir durum ama endişelenmenize gerek yok. Bu olay telefonunuzun içindeki Li-ion piller için geçerli değil.
Telefonunuzu veya pilinizi saklama
Telefonunuzu uzun süre kullanmayacaksanız telefonunuzu iyi saklamalısınız. Li-ion piller, zamanla kendi kendini deşarj eder. Buda, kullanılmadıklarında şarjlarını boşaltılacakları anlamına gelir. Tüm piller için bu durum geçerlidir.
Eğer yeni bir telefon aldınız ve onu hemen kullanmayı düşünmüyorsanız yada elinizdeki eski telefonunuzu bir süre saklamayı planlıyorsanız, takviminize aylık bir hatırlatıcı bırakın. Telefonunuzu çıkarın, açın ve biraz şarj edip yeniden saklayın.
Yeniden Kalibre Etme
Telefonunuz bazen rayından çıkabiliyor. Örneğin pilin seviyesini yanlış okuyabiliyor. Böyle durumlarda pilin şarj seviyesini sıfıra indirip ardından tek seferde tam şarj etmemiz gerekebilir. Buna pili yeniden kalibre etmek deniyor ve hem telefonlar hem de diz üstü bilgisayarlar için geçerli bir durumdur.
Hızlı Şarj İşlemi
Standart şarjın aksine, hızlı şarjda, normalinden daha yüksek voltaj veya amperde elektrik sağlayabilen bir şarj adaptörü kullanılır. Telefonunuzda bulunan devre kartında, şarj cihazına ne kadar elektrik vereceğini söyleyen bir programlama özelliği vardır ve şarj cihazında da bunu dinleyen ve uyumlu olan bir devre vardır. Hızlı şarjın gerçekleşebilmesi içinde her iki tarafında uyumlu iletişim kurması gerekir. İşte burada güvenilir hızlı şarj adaptörü kullanmanın önemi ortaya çıkıyor.
Hızlı şarj çok kullanışlıdır. Fakat çoğu kişiler tarafından, telefonun fazla ısınmasına sebep olacağından pilin ömrünün daha hızlı azalmasına sebep olacağı söylenir. Bunla ilgili net bir bilimsel bilgi yok. Eğer bu durumun pil ömrünü etkileyeceğinden endişeleniyorsanız, hızlı şarjı akıllıca kullanmanızı öneririz. Bunun için ikinci bir şarj cihazı almanız ve hızlı şarjı gerektiğinde kullanmanız.
Kablosuz Şarjlar Pile Zarar Verir mi?
Aynı şekilde kablosuz şarjda da kaliteli şarj cihazı kullandığınız sürece piliniz zarar görmez. Kablolu şarj ile kablosuz şarjın normalde hiç bir farkı yoktur. Ancak kablosuz şarj daha verimsizdir. Şarj işlemi, kablolu şarja göre daha uzun sürer.
Kablosuz şarjın rahatlığı ve aynı zamanda telefonunuzdaki şarj soketinde daha az aşınmaya ve yıpranmaya sebep olduğundan tercih edilebilir.
Başka bir şarj cihazının kullanılması
Telefonunuzu her şarj etmek istediğinizde mutlaka telefonunuzu yanında gelen şarj cihazını yada orijinal bir şarj cihazını kullanınız. Hızlı şarj cihazları farklı türde üretildikleri gibi, hızlı şarjı desteklemeyen telefonlar içinde tasarlanmıştır. Ancak yine de doğru hızlı şarj teknolojisi kullanın ve mümkünse başka şarj aleti kullanmamaya özen gösteriniz.
Kullanım önerileri
- Telefonunuz şarj olması gerekiyorsa şarj edin ve bittiğinde şarjdan çıkarın.
- Kablosuz şarj kullanmak rahatlıktır ama daha uzun süreceğini unutmayın.
- Pil ömründen endişeniz varsa hızlı şarjı dikkatli kullanın.
- Telefonunuzun şarjı %10’un altında düştüğünde telefonu kapatın. Bir kaç dakika kapalı olarak şarj edin.
- Uzun süre kullanılmayacak telefonunuz varsa belirli periyotlarda şarj edip tekrar kapatın. Telefonunuzu pilini asla bitmiş halde saklamayın.
- Yan sanayi ucuz şarj cihazları ve kablolar satın almayın.
