Hayatımızı kolaylaştıran ürünlerin başında cep telefonları gelmektedir. Hatta o kadar çok bizlerle bütünleşti ki onsuz yapamaz olduk.
Cep telefonları ilk günden günümüze kadar farklı şekil ve modellerle karşımıza çıkmıştır. Ülkemizde genel anlamda cep telefonların yaygınlaşmaya başlaması 1990 yılların başında olmuştur. Avrupa’dan başlayarak tüm dünyayı saran GSM sistemi Ülkemizde Turkcell 1994 yılında kurulması ile başlar. Türkiye’de ilk GSM operatörü olarak tarihe geçer. Bir yıl sonra da Telsim kurulur. Telefonun ilk yaygınlaştığı zamanlardan dünya genelinde 1.5 milyon GSM abonesi bulunmaktaydı.
Şimdi sizlerle bir yolculuğa çıkalım ve cep telefonların gelişimine göz atalım. Bu yolculukta, bir zamanlara damgasını vurmuş ancak teknolojisinin gelişmesiyle unutulmaya yüz tutmuş ve çoğumuzun elinden geçmiş eski telefonları göreceksiniz. Kimisine 1000 dolar kimisine 1500 dolar ödediğimiz zamanlarda oldu. Arkanıza yaslanın uzun bir yolculuğa çıkıyoruz.
İlk Taşınabilir Telefon Sistemi
Cep telefonunun mazisine göz atamadan önce size ilk taşınabilir telefon sistemini gösterelim.
İlk Cep Telefonu
İlk cep telefonu 1983 yılında Motorola firması tarafından üretilmiştir. Analog yapıya sahip olan ilk cep telefonun mucidi Martin Cooper’dir.
DynaTAC 8000X model adıyla satışa sunulan telefon ilk fiyatı 3000 dolar olarak belirlendi. Cihaz 850 gram ağırlığa sahipti ve toplam 35 dakika kesintisiz konuşma imkanı sağlıyordu. Cihazın şarj olması da toplam 10 saati buluyordu.
Motorola, 1989 yılında ikinci telefon modelini çıkardı. MicroTAC 9800X model adıyla satışa sunduğu bu cihaz daha hafif ve küçük yapıda olan yapıdaydı. MicroTAC 9800X sadece 350 gram ağırlığındaydı. Ayrıca ilk kapaklı ve ekranlı cep telefonu olarak bilinmektedir.
Motorola‘nın 1992 yılında satışa sunduğu Motorola International 3200, dünyanın ilk dijital cep telefonu oldu. Üzerinde 21 tuşu bulunan cihaz, öncekiler gibi kaba ve ağır bir üründü. 750 mAh gücünde bir bataryaya sahip olan telefon, 5 saatlik şarjla 8 saatlik bekleme ve yarım saatlik konuşma süresi sunuyordu.
Yeni Rakiplerin ortaya çıkışı
Nokia
Cep telefon sektöründe Motorola’ya ilk rakip Nokia oldu. Nokia firması 1991 yılında çıkardığı 1011 serisi ile sektöre giriş yaptı.
Nokia hızlı bir giriş yaparak ardından ilk antensiz telefon olan 8810 piyasaya sürdü. Cihazın, antensiz olması ve Şarj sorununa getirdiği yenilikler ile büyük ilgi gördü.
Nokia, 1996 yılında 8810 modeli ile kaydırılarak açılan kapağa sahip telefon piyasaya sürdü. Matrix filminde de kullanılan bu modele “muz telefon” diye adlandıranlar da oldu.
Nokia, ayrıca 1996 yılında Nokia 9000 Communicator isimli ilk akıllı telefonu tanıttı. İçinde Intel 386 işlemciye sahip olan cihaz, laptop benzerliği ile dikkatleri üzerinde topladı. Katlanabilir özelliğe sahip olan cihaz açıldığında Q klavyesi ortaya çıkıyordu.
Nokia firmasının piyasaya çıkmasından sonra, cihazları büyük ilgi görmüş ve sürekli daha gelişmiş telefon modelleri ile piyasanın en büyük hakimi olmayı başarmıştır.
Bunlardan biride, Nokia’nın 1999 yılında çıkardığı 7110 modelidir. 7110’a entegre bir WAP tarayıcı ile cep telefonları ilk defa internetle tanışmış oldu. Bu sayede ilk defa telefonlara internet yayını başlamış oldu.
Nokia, 5210 modeli ile de ilk su geçirmeyen telefonu üretti. 1999 yılında piyasaya sürülen bu telefonu kimse suya atıp test etmeye cüret edemedi.
Siemens
1997 yılında Alman teknoloji firması Siemens, ilk renkli ekrana sahip cep telefonu S10’nu üreterek piyasaya giriş yaptı. Fakat tasarımı ve batarya sorunu yüzünden beklenen ilgiyi görmedi.
Ericson
Cep telefon sektörünün ilk firmalarından biride Ericson firmasıdır. 2001 yılında çıkardıkları ilk bluetooth özelliğine sahip telefonu T39 ile dikkatleri üzerlerine çekti. Ericson, bluetooth özelliği ile ilk defa SMS yada MMS kullanmadan veri aktarımını sağlayan telefonu icat etmiştir. Daha sonra çıkaracakları T68 modelinde renkli ekran ve GPS özelliği ile üretimlerine devam etmişlerdir.
Cep telefonu sektörünün öncülüğünü yapan bu firmalar dışında bir çok firmada sektöre giriş yapmıştır. Bunların başında Panasonic, Samsung, Sony ve Alcatel gibi firmalar gelmektedir.
Sharp
Sharp firması, 2000 yılına gelindiğinde telefona kamera özelliği ekleyerek dikkatleri üzerine çekti. Firma, Sharp J-SH04 modeli ile cep telefonunda kamera dönemini açtı. Cihaz 74 gram ağırlığında ve renkli ekrana sahipti.
BlackBerry
BlackBerry 2002 yılında çıkardığı Quark 6210 modeli cep bilgisayarı/telefon entegrasyonunun ilkiydi.
3G Teknolojisine geçiş
2004 yılında piyasaya sürülen Motorola RAZR modeli ilk görüntülü görüşme yapan telefon olmuştur. Bu 3G teknoloji ile olmuştur. Bu sayede görüntülü aramanın yanında cepten hızlı internet kullanımı da başlamıştır.
İlk olarak 1998 yılında Japonya’da başlayan 3G teknolojisi, 2002 yılında Amerika’da ve 2003 yılında Avrupa’da kullanılmaya başlanmıştır. Ülkemizde ise 2009 yılında kullanılmaya başlanmıştır.
Akıllı Telefona geçiş
İlk akıllı diye nitelendirilen telefon 1994 yılında piyasaya çıkan IBM Simon cihazıydı. 1992 yılında tanıtımı yapılan bu cihaz, üretimdeki aksaklıklardan dolayı 1994 satışa sunuldu. Dokunmatik ekrana sahip olmasıyla daha çok ajanda izlenimi veriyordu. Tabi ki günümüzdeki akıllı telefonlarla kıyaslanacak kadar özelliğe sahip değildi.
Iphone’un doğuşu
Gerçek manada ve günümüzde kullandığımız akıllı telefonların ilkini Apple firması üretti. Iphone 1 ismiyle piyasaya sürülen ürün, 2007 yılında Apple CEO’su Steve Jobs tarafından Amerika’da tanıtımı yapıldı.
Cihazı akıllı yapan özellerinin başında, tuş takımı yerine dokunmatik ekrana sahip olması, kablosuz internet, multimedya özellikleri ve kendine has Apple tarafından geliştirilen IOS işletim sistemdir.
2007 yılında yılında tanıtılan bu telefon ile teknolojik anlamda büyük sıçramalar oldu. Günümüzde telefonlardan da bunu görebiliyoruz. Apple 1 ile dünyadaki telefon algısı değişmiş ve eski telefonların sonunu getirecek adım atılmış oldu. Apple 1 kısa sürede dünyada çok fazla satış yapmış ve başta Nokia olmak üzere büyük telefon üreticilerini tahtından etmiştir.
Apple daha sonra yeni serilere devam ederek çıkışı sürdürdü ve piyasanın en büyük firmalarından biri haline geldi.
Android İşletim Sistemli Telefonların Çıkışı
Cep telefonu piyasasına hızlı giriş yapan iPhone’nun karşısına zamanla bir çok rakip çıkacaktı. iPhone’lara özel IOS işletim sistemlerin karşısına Android işletimine sahip telefonlar duracaktı.
İlk Android işletim sistemine sahip telefonu çıkaran firma HTC’dir. Dream model ismiyle piyasaya çıkan telefon ilk Android telefon olma özelliğini taşır.
HTC’den sonra akıllı cep telefonu pazarına Samsung firması hızlı bir giriş yapacaktır. Samsung, Galaxy serisi Android telefonları üretmeye başlayarak ilerki zamanlarda Apple’ın en büyük rakibi olacaktır. Galaxy serisinin ilk modeli İ9000, Samsung firmasının ilk akıllı telefonu olmuştur.
Samsung, daha sonra çıkardığı Galaxy S serisi ürünleri firmanın amiral gemisi olacaktır.
Güney Kore’li LG firması, 2011 yılında çıkardığı Android işletim sistemine sahip Optimus One modeliyle akıllı telefon piyasasına giriş yaptı. İlk zamanlar bu alanda en büyük paya sahip üçüncü firma oldu.
Windows İşletim Sistemi ve Nokia
Bu gelişmeler olurken, Apple ile başa çıkamayan ve teknolojik gelişmelere ayak uyduramayan Nokia firması sektördeki hakimiyetini kaybetti. Bu arada yazılım firması Microsoft’un akıllı telefonlar için ürettiği Windows 8 yazılımı da başarısızlıkla sonuçlandı. Tüm bu olumsuzluklar iki firmayı birlikte hareket etmek zorunda bıraktı. Bu ortaklık ancak ilk akıllı telefonun piyasaya çıkmasından 5 yıl sonra yani 2012 yılında olmuştu.
Nokia, Windows 8 işletim sistemini sahip Lumia serisi ilk akıllı cep telefonu piyasaya sürmüş oldu. Artık Windows 8, IOS ve Android’den sonra 3. akıllı telefon yazılımı olarak yerini aldı.
Nokia, ilk başlarda çok çeşitli modelleri ile göz doldurmasına rağmen ilerki zamanlarda bu ilgi azaldı. İlginin azalmasında en büyük etkenlerden biri de arayüzünün IOS ve Android gibi kullanıcı dostu olmaması. Ayrıca Windows mağazasının Google Play ve App Store’a göre çok küçük olması Nokia kullanıcıları soğutan başka bir etken oldu. Gittikçe daha fazla düşüş yaşayan Nokia firması, 1990’lı yılların başından beri sektörün en önemli oyuncusu olmasına rağmen batma durumu ile karşı karşıya kaldı.
İlerki yıllarda, Nokia firmasını bünyesinde bulunduran Microsoft, akıllı telefonlar için kullandığı işletim sistemi Windows’dan vazgeçti. Bundan sonra Apple dışında tüm markaların kullandığı Android işletim sistemini kullanmaya başladı.
Gelişen Teknoloji ve Günümüz
Gün geçtikçe teknoloji daha fazla gelişiyor. Her gün yeni akıllı telefonlar piyasada satışa çıkıyor. Bu hızlı değişime ayak uyduramayan firmalar yok olup gidiyor. 5-10 sene önce sektörün en önde gelen firmaları bakıyorsunuz şuan ortada görünmüyor. Bu baş döndüren hızlı değişimlerde de insanoğlu daha çok teknolojiye bağımlı hale geliyor. Bağımlılık artıkça da bir çok sorunu beraberinde getiriyor. Bu konuyu ise daha sonraki paylaşımlara bırakıyoruz.
Bu yazımızda geçmişten günümüze kadar gelen cep telefonları ile ilgili bilgiler vermeye çalıştık. Teknolojik gelişmeler çok hızlı bir şekilde durmadan devam ediyor. Bu yazıyı yazdıktan sonra bile yeni şeyler icat edilip piyasaya sürülmüş olabilir. İlerki zamanlarda teknolojileri takip edip sizlerin bilgilerine sunmaya devam edeceğiz.
Arkanıza yaslanın şimdi derinlere dalacağız. Sizi tarihi bir görsel yolculuğa götüreceğiz….