Resmi kurumlarda 2018 yılı başı itibari ile mecburi hale getirilen F klavyenin kullanımı gittikçe artıyor. Dilimize en uygun harf dizilimine sahip F Klavye’ye, kamu kurum ve kuruluşlarında kademeli olarak geçişler başlamıştı. Artık Devlet Malzeme Ofisi (DMO)’de alımlarını F Klavye olarak yapmaya başlamıştı.
F Klavye Nasıl Ortaya Çıktı?
Türkiye’de iki tip klavye kullanılıyor. Q Klavye ve F Klavye. Bu durum tamamen harflerin dizilim yapısına göre ayrılıyor. F klavye daha çok resmi kurumlarda kullanılıyor. Onun dışında ağırlıklı olarak Q klavye kullanılıyor.
Q Klavye ilk olarak 1850’li yıllarda daktilo kullanılmak üzere keşfedildi. Hiç bir dil yapısına uygun olmasa da hala günümüzde kullanılmaktadır.
1940 yılların ortasında, daktilonun tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaygınlaşmaya başladı. Kullanılan klavye dizilimlerinin hiç biri Türk diline yakın değildi. Bunu ilk fark eden ve bu konuda kendi dilimizde bir klavyenin olması gerektiği ortaya atan kişi daktilo öğretmeni olan İhsan Sıtkı Yener’dir.
Bu düşüncesini 1946 yılında resmi makamlarla paylaşıyor. İçinde yabancı uzmanlarında olduğu bir komisyon kuruluyor çalışmalara başlanıyor. Yaklaşık 9 yıl süren bu çalışmaların sonunda 20 Ekim 1955’te F klavye resmen Türk Klavyesi olarak tescillenmiş oldu. İhsan Sıktı Yener de F klavyenin babası olarak tarihe geçti.
F Klavyenin Temel Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
- F Klavye için, Türkçede yer alan tüm kelimelerin teknik özellikleri çıkartıldı. Ortaya çıkan istatistik neticesinde, parmakların fiziksel özelliklerini dikkate alınarak yerleştirilmiştir.
- Ayrıca F klavyenin dizilimi Türkçede bulunan yaklaşık 30 bin kelime incelenmesi sonucu oluşturulmuştur. Bu kelimeler içinde örneğin; A harfi (26.523), E harfi (16.408), K harfi (13.542), İ harfi (13.394), T harfi (9.769) kez geçiyor. Bu incelemeler sonucunda harfler uygun yerlere yerleştirilmiştir.
- Yapılan araştırmalarda F klavyenin Q klavyeden yüzde 11 daha hızlı olduğu ortaya çıktı.
- F klavyede, sağ el yüzde 51, sol el ise yüzde 49 oranında kullanılmaktadır. Buda beynin her iki tarafınında kullanılmasına ve zihinsel becerilerin geliştirilmesine yardımcı olmaktadır.
- Sesli harflerin tamamı ve az kullanılan sesli harfler (ğ,j..) sol tarafta, sık kullanılan sessiz harfler (k,l,m…) ise sağ tarafta toplanarak her iki eli de kullanılabilecek şekilde dizayn edilmiş.
- F klavyenin sadece ortasındaki 8 harf ile Türkçe metinlerin yüzde 55’i yazılabilmektedir.
- Uluslararası hızlı yazma yarışmalarında F klavye ile 39 dünya rekoru ve 100 dünya şampiyonluğu elde edilmiştir.
- Hızın yanında, harflerin diziliş biçiminden dolayı, F klavye ile kullanıcı çok daha az güçle çok daha fazla verim elde edebiliyor.
- Ayrıca sarf edilen gücün az olmasından ve ergonomik yapıdan dolayı ortopedik konuda yaşanabilecek rahatsızlıklarda daha aza indirmiş oluyor.
- Yapılan incelemelerde 10 parmak F klavye kullananlar ekrana ve klavyeye daha az bakıp yazdıklarından gözleri de daha az yoruluyor.
Dünya Yazma Şampiyonasına ilk katılım
Eskiden her yıl dünya çapında daktilo ile yazma şampiyonaları yapılırdı. 1965 yılına gelindiğinde Türkler F klavye ile bu yarışmalara katılmaya karar verdiler. O zamana kadar yarışmalarda her zaman Almanlar birinci oluyorlardı. 28 Temmuz 1965’te Ece Özbayrak Paris’te katıldığı Dünya Daktilo Şampiyonası’nda birinci olmasıyla bu geleneği yıkıyordu. Daha sonra üst üste yıllarca birinciliği kimseye kaptırmayan Türkler, herkesi kendine hayran bırakacak ve dikkatleri F klavye üzerine çekecekti.
Günümüzde F Klavye Neden Çok Kullanılmıyor?
Daktilonun kullanıldığı dönemlerde F klavye çok fazla kullanılıyordu. Fakat bilgisayarın icat edilmesi ile F klavye kullanımı gerilemeye başladı. Çünkü ülkemize gelmeye başlayan bilgisayarlar Q klavye ile geliyordu. Sonrasında bu duruma herhangi bir müdahale yapılmadığından halk, Q klavyeyi kullanmaya mecbur kaldı.
Sonraki yıllarda, Q klavye iyice yaygınlaşacak ve Türkiye’de büyük bir oranda kullanılan bir klavye haline gelecektir. Günümüzde F klavyenin hikayesinin yeterince bilinmemesi ve alışkanlıklardan vazgeçmenin zor olmasından dolayı bu durum fazla değişmemiştir.
2018 yılı başında Resmi Kurumlarda zorunlu hale getirilmesi ile F klavye kullanımı artmaktadır. Ayrıca özel alanlarda da teşvik edilirse milli klavyemizin kullanımını yaygınlaştırabilir.
